น้ำมันปลา (fish oil) – iHerb สั่งซื้ออะไรดี

Posted on October 2, 2014 by vitamintook

หลายคนอาจเคยได้ยินเรื่องน้ำมันปลา น้ำมันตับปลา กันมามาก แต่ส่วนใหญ่ยังไม่เข้าใจอย่างถ่องแท้ว่า น้ำมันปลามีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไรบ้าง ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจก่อนว่า น้ำมันปลา กับ น้ำมันตับปลา เป็นคนละสิ่งกัน ทั้งสองชนิดต่างมีประโยชน์ต่อร่างกาย แต่ประโยชน์นั้นแตกต่างกัน จึงจำเป็นต้องรู้ความแตกต่างระหว่าง น้ำมันปลากับน้ำมันตับปลา เพื่อจะได้รับประทานได้อย่างถูกต้อง

น้ำมันตับปลา คืออะไร

น้ำมันตับปลา (Cod liver oil) คือน้ำมันที่สกัดจากตับของปลาทะเล เช่น ปลาคอด แฮลิบัท เฮอร์ริ่ง เป็นอาหารเสริมที่รับประทานเพื่อให้ร่างกายได้รับวิตามินเอ ซึ่งทำหน้าที่ควบคุมเยื่อบุผิวให้เป็นปกติ นอกจากนี้ในน้ำมันตับปลาก็ยังมีวิตามินดี ซึ่งทำหน้าที่ช่วยในการดูดซึมแคลเซียมและฟอสฟอรัสเข้าสู่ร่างกาย ช่วยให้กระบวนการสร้างกระดูกเป็นไปอย่างปกติ

น้ำมันปลา คืออะไร

น้ำมันปลา (Fish oil) คือ น้ำมันที่สกัดจากเนื้อ หนัง หัว และหางของปลาทะเลน้ำลึก เช่น ปลาทูน่า แซลม่อน แมคคาเรล เป็นต้น โดยในน้ำมันปลามีกรดไขมันที่สำคัญและมีการนำมาใช้ทางการแพทย์ คือ กรดไขมันกลุ่มโอเมก้า 3 (Omega-3) และกรดไขมันกลุ่มโอเมก้า 6 (Omega-6) ซึ่งเป็นกรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน (Polyunsaturated Fatty Acid)

กรดไขมันกลุ่มโอเมก้า 3 ที่สำคัญ 2 ชนิด คือ กรดไอโคซาเพนตาอีโนอิก EPA (Eicosapentaenoic acid) และกรดโดโคซาเฮ็กซาอีโนอิก DHA (Docosahexaenoic acid) ซึ่งเป็นกรดไขมันที่จำเป็นเพราะร่างกายไม่สามารถสร้างขึ้นเองได้ ต้องได้รับจากอาหารเท่านั้น
กรดไขมันกลุ่มโอเมก้า 6 เป็นกรดไขมันที่สำคัญอีกชนิดหนึ่งซึ่งมีผลในการลดไขมันในเลือด พบมากในน้ำมันพืชหลายชนิด เช่น น้ำมันดอกทานตะวัน น้ำมันข้าวโพด น้ำมันดอกคำฝอย น้ำมันถั่วเหลือง เป็นต้น

วงการแพทย์ให้ความสนใจถึงประโยชน์ของน้ำมันปลา ต่อโรคหลอดเลือดหัวใจซึ่งมีสาเหตุมาจากการที่หลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงหัวใจไหลเวียนไม่สะดวกเพราะผนังหลอดเลือดหนาและแข็งขึ้นจากการเกาะตัวของโคเลสเตอรอล การอุดตันของเกร็ดเลือดที่รวมตัวกันส่งผลให้กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดและรุนแรงถึงขั้นอาจเสียชีวิตได้ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ จึงมักได้รับคำแนะนำจากแพทย์ให้รับประทานอาหารเสริมน้ำมันปลา เพราะมีส่วนช่วยลดระดับไขมันในเลือด ลดการเกาะตัวของเกร็ดเลือด ทำให้การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ช่วยลดปัญหาโรคหลอดเลือดหัวใจขาดเลือดได้เป็นอย่างดี

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับน้ำมันปลา (Fish oil)

ในปีค.ศ. 1976 ได้มีการตั้งข้อสังเกตว่า ชาวเอสกิโมมีอุบัติการณ์ของการเกิดเส้นเลือดอุดตันต่ำมาก มีระดับไขมันในเลือดต่ำ การเกาะกันของเกล็ดเลือดน้อยกว่าชาวเดนมาร์ก ซึ่งข้อสังเกตอย่างหนึ่งคือ อาหารหลักที่รับประทานของชาวเอสกิโมและชาวเดนมาร์ก ต่างกัน กล่าวคือ อาหารหลักของชาวเอสกิโม คือ ปลา ส่วนอาหารหลักของชาวเดนมาร์กคือเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากนม

ในปีค.ศ. 1980 งานวิจัยในประเทศญี่ปุ่นพบว่า ชาวบ้านในหมู่บ้านประมงซึ่งรับประทานปลาเป็นอาหารหลัก มีอุบัติการณ์ของการเกิดโรคหลอดเลือดและโรคหัวใจต่ำกว่าทั่วไป การเกาะกันของเกล็ดเลือดและความหนืดของเลือดต่ำกว่าชาวญี่ปุ่นในหมู่บ้านที่เลี้ยงสัตว์ ซึ่งข้อสังเกตคือ อาหารประจำวันของผู้ที่อาศัยในหมู่บ้านประมงเป็นอาหารทะเล มากกว่าในหมู่บ้านที่เลี้ยงสัตว์กว่า 2 เท่า และพบว่าอาหารทะเลมีกรดไขมันชนิด EPA ในปริมาณสูง

มีการวิจัยที่ได้สกัดกรดไขมันชนิด EPA ให้อาสาสมัครรับประทาน วันละ 1.4 กรัม พบว่าความหนืดของเลือดของอาสาสมัครลดลงอย่างเห็นได้ชัดเจนหลังจากรับประทาน ติดต่อกัน 4 สัปดาห์ มีการตั้งสมมติฐานว่า อาหารทะเลช่วยลดความหนืดของเลือดซึ่งเป็นกลไกหนึ่งในการ ป้องกันหรือรักษาภาวะเส้นเลือดอุดตัน นับตั้งแต่ปีค.ศ. 1983 น้ำมันปลาก็เริ่มได้รับความสนใจจากวงการแพทย์แต่ในเวลานั้น การวิจัยส่วนใหญ่ยังไม่สามารถสรุปประสิทธิภาพของน้ำมันปลาในการป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตันได้อย่างแน่นอน เพราะการศึกษาไม่ได้ทำในวงกว้างขวาง จนกระทั่งสิบกว่าปีผ่านไป ก็มีรายงานการศึกษาออกมาอย่างต่อเนื่องว่า น้ำมันปลามีประสิทธิภาพในการป้องกันหลอดเลือดอุดตัน โรคหลอดเลือดหัวใจ และยังมีรายงานว่าช่วยป้องกันโรคมะเร็งและข้ออักเสบได้อีกด้วย

ประโยชน์ของน้ำมันปลา

ลดไขมันในเลือดชนิดไตรกลีเซอร์ไรด์ (Triglyceride) และเพิ่มระดับของ HDL ซึ่งเป็นไขมันที่ดี โดยมีประสิทธิภาพสูงกว่าน้ำมันข้าวโพดและน้ำมันดอกคำฝอยมาก
ช่วยป้องกันโรคหัวใจขาดเลือด (Coronary Heart Disease) โดยลดการเกาะตัวกันของเกล็ดเลือด ทำให้เลือดไม่เกาะตัวเป็นลิ่ม เลือดจึงไหลเวียนได้ดีขึ้น ลดความหนืดของผนังหลอดเลือด ทำให้ผนังหลอดเลือดมีความยืดหยุ่น
บรรเทาอาการอักเสบและลดความรุนแรงของโรคปวดข้อ รูมาตอยด์ (Rhematoid Arthritis)
ลดการอักเสบของโรคสะเก็ดเงิน

น้ำมันปลา มี DHA มีส่วนช่วยบำรุงสมอง

DHA มีส่วนสำคัญในการพัฒนาจอตาและสมองของทารก แต่เนื่องจากร่างกายมนุษย์ไม่สามารถสังเคราะห์ DHA ได้ด้วยตนเอง จึงต้องอาศัยจากการรับประทานหรือผ่านจากนมแม่ จากการศึกษาพบว่าเด็กที่คลอดก่อนกำหนด เมื่อได้รับนมเสริม DHA จะสามารถมองเห็นได้ชัดเร็วกว่า ดังนั้น มารดาและหญิงที่ให้นมบุตรจึงควรรับประทานปลาทะเล หรือบริโภคน้ำมันปลาเสริมเพื่อให้ DHA ส่งต่อไปยังลูกโดยผ่านทางรกและน้ำนม

DHA มีส่วนสำคัญในการช่วยเสริมเสร้างเซลล์สมองและเซลล์ประสาท ซึ่งมีผลต่อสติปัญญา หากร่างกายขาด DHA จะทำให้เซลล์สมองและเซลล์ประสาทขาดประสิทธิภาพไปด้วย ในวัยเด็กจึงควรได้รับ DHA ในปริมาณที่เหมาะสม เพื่อพัฒนาการเรียนรู้และการเจริญเติบโตของสมอง

สำหรับเด็กในวัยเรียนและผู้ใหญ่ในวัยทำงาน แม้เซลล์สมองและเซลล์ประสาทจะหยุดการเจริญเติบโตแล้ว แต่ในชีวิตประจำวันก็ประสบกับความเครียดจากการเรียนหรือการทำงาน การที่ร่างกายได้รับ DHA ในปริมาณที่เหมาะสม จะช่วยเสริมประสิทธิภาพในการถ่ายทอดสัญญาณและผ่านข้อมูลระหว่างเซลล์สมองด้วยกัน ทำให้สมองทำงานดีขึ้น หากรับประทานอาหารที่มี DHA จะทำให้สัดส่วนของ DHA ในสมองสูงขึ้น ความเครียดจะลดลงและสมองทำงานได้ดียิ่งขึ้น

สำหรับผู้สูงอายุซึ่งอาจเกิดโรคอัลไซเมอร์ (ภาวะสมองเสื่อม) ได้ง่ายกว่าวัยอื่น แม้จะไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของโรคอัลไซเมอร์ แต่จากการทดลองในประเทศญี่ปุ่นที่ให้ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์รับประทานอาหารที่มี DHA พบว่าความสามารถในการคำนวณและความสามารถในการตัดสินใจของผู้ป่วยดีขึ้น โดยกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับ DHA เป็นเวลา 6 เดือนจะมีอาการที่ดีขึ้นมากกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับ DHA อย่างเห็นได้ชัด

ขนาดรับประทานน้ำมันปลา

ผู้ที่ต้องการเสริมสร้างสุขภาพ และผู้ป่วยโรคหัวใจควรรับประทานน้ำมันปลา ประมาณ 1,000 มิลลิกรัม/วัน (1 แคปซูล หลังอาหาร) ผู้ป่วยที่ต้องการลดระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือด ควรรับประทานวันละ 2 – 4 กรัม (ประมาณ 3 แคปซูลหลังอาหาร)

การรับประทานน้ำมันปลาขนาดสูง อาจทำให้ระดับวิตามินอีในร่างกายลดลง ดังนั้น อาจรับประทานวิตามินอีเสริมตามความเหมาะสม

ข้อควรระวัง คือ ผู้ป่วยที่เป็นโรคเลือดออกได้ง่าย ผู้ป่วยที่ได้รับยาต้านเกร็ดเลือด หรือแอสไพริน ผู้ที่มีเกร็ดเลือดต่ำ มีจุดเลือดออกตามตัว มีเส้นเลือดแตกในสมอง เส้นเลือดแตกในจอตาจากโรคจอตาเสื่อมระยะสุดท้ายในเบาหวาน ห้ามรับประทานน้ำมันปลา ส่วนผู้ที่กำลังจะทำการผ่าตัดให้งดการรับประทานน้ำมันปลาและอาหารทะเลก่อนล่วงหน้า 1-2 สัปดาห์เพราะน้ำมันปลามีผลต่อการแข็งตัวของเกล็ดเลือด ส่วนคนที่แพ้อาหารทะเล สามารถรับประทานน้ำมันปลาได้และมีความปลอดภัย